Khi bắt đầu học lập trình, có rất nhiều ngôn ngữ lập trình để lựa chọn nhưng một trong những ngôn ngữ được nhiều người quan tâm và đánh giá cao hiện nay chính là Java. Để học Java một cách hiệu quả, việc nắm chắc JavaScript trước đó là một lợi thế vô cùng quan trọng và cần thiết. Vậy tại sao lại có sự liên kết giữa JavaScript và Java? Các điểm tương đồng giữa hai ngôn ngữ này là gì? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Sự liên kết giữa JavaScript và Java
JavaScript và Java đều là hai ngôn ngữ lập trình phổ biến và được sử dụng rộng rãi trên các ứng dụng web và di động. Nhưng liệu có sự liên kết giữa hai ngôn ngữ này hay không? Để hiểu rõ hơn về điều này, chúng ta cần tìm hiểu về lịch sử phát triển của hai ngôn ngữ này.
.jpg)
Điều đầu tiên cần biết là Java được phát triển vào những năm 1990 bởi James Gosling và đội ngũ của ông tại Sun Microsystems. Ngôn ngữ này được thiết kế để làm việc trên nhiều nền tảng khác nhau và cung cấp cho lập trình viên một cách tiếp cận đơn giản và hiệu quả trong việc xây dựng các ứng dụng. Trong khi đó, JavaScript ra đời vào năm 1995 bởi Brendan Eich của hãng Mozilla. Ban đầu, JavaScript được sử dụng chủ yếu để thêm tính năng tương tác cho các trang web, nhưng sau đó đã phát triển thành một ngôn ngữ lập trình đa nền tảng.
Mặc dù JavaScript có cùng tên với Java, nhưng hai ngôn ngữ này hoàn toàn khác biệt về cú pháp và mục đích sử dụng. Tuy nhiên, có một điểm chung quan trọng giữa hai ngôn ngữ này là cả hai đều sử dụng các công nghệ lập trình hướng đối tượng (OOP - Object-Oriented Programming). Điều này đồng nghĩa với việc các đối tượng được tạo ra sẽ được xử lý dựa trên những thuộc tính và phương thức của chúng.
Vì vậy, việc nắm chắc JavaScript sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các khái niệm và cách thức hoạt động của OOP, từ đó dễ dàng tiếp cận và làm quen với Java.
Sự tương đồng giữa JavaScript và Java
Mặc dù hai ngôn ngữ này có nhiều điểm khác nhau, nhưng cũng không thể phủ nhận rằng chúng có nhiều điểm tương đồng. Dưới đây là những điểm tương đồng đáng chú ý giữa JavaScript và Java:
Cấu trúc dữ liệu và biến
Cả JavaScript và Java đều có cấu trúc dữ liệu và biến để lưu trữ thông tin trong các chương trình. Ở cả hai ngôn ngữ, biến được sử dụng để lưu trữ các giá trị và có thể thay đổi trong quá trình thực thi chương trình. Tuy nhiên, cú pháp và cách thức khai báo biến trong hai ngôn ngữ này lại khác nhau.
Trong JavaScript, một biến có thể được khai báo bằng từ khóa "var", "let" hoặc "const". Biến khai báo bằng "var" và "let" có thể thay đổi giá trị trong quá trình thực thi, trong khi biến khai báo bằng "const" không thể thay đổi giá trị ban đầu. Ví dụ:
var age = 25; // khai báo biến có thể thay đổi giá trị
let name = "John"; // khai báo biến có thể thay đổi giá trị
const pi = 3.14; // khai báo biến không thể thay đổi giá trị
Trong Java, một biến phải được khai báo với một kiểu dữ liệu cụ thể và có thể thay đổi giá trị trong phạm vi của kiểu dữ liệu đó. Ví dụ:
int age = 25; // khai báo biến kiểu số nguyên
String name = "John"; // khai báo biến kiểu chuỗi
final double pi = 3.14; // khai báo biến không thể thay đổi giá trị
Cấu trúc điều khiển
Cả JavaScript và Java đều hỗ trợ các cấu trúc điều khiển để quản lý luồng thực thi của chương trình. Điều này cho phép lập trình viên kiểm soát việc thực hiện các câu lệnh dựa trên một số điều kiện nhất định.
Trong JavaScript, ta có các cấu trúc điều khiển như "if/else", "for", "while", "switch" và "do/while". Ví dụ:
if (age > 18) {
console.log("Bạn đã đủ tuổi để tham gia cuộc thi!");
} else {
console.log("Bạn cần đủ tuổi để tham gia cuộc thi!");
}
for (var i = 0; i < 10; i++) {
console.log(i);
}
while (i < 5) {
console.log(i);
i++;
}
switch (day) {
case "Mon":
console.log("Thứ hai");
break;
case "Tue":
console.log("Thứ ba");
break;
default:
console.log("Không xác định");
}
do {
console.log(i);
i++;
} while (i < 5);
Trong Java, ta có các cấu trúc điều khiển tương tự nhưng có cú pháp khác. Ví dụ:
if (age > 18) {
System.out.println("Bạn đã đủ tuổi để tham gia cuộc thi!");
} else {
System.out.println("Bạn cần đủ tuổi để tham gia cuộc thi!");
}
for (int i = 0; i < 10; i++) {
System.out.println(i);
}
while (i < 5) {
System.out.println(i);
i++;
}
switch (day) {
case "Mon":
System.out.println("Thứ hai");
break;
case "Tue":
System.out.println("Thứ ba");
break;
default:
System.out.println("Không xác định");
}
Có thể thấy cách viết và cú pháp của các cấu trúc điều khiển trong JavaScript và Java có nhiều điểm tương đồng như "if/else" hoặc "for", nhưng cũng có sự khác biệt về từ khóa và cú pháp của chúng.
Đối tượng
Như đã đề cập ở trên, cả JavaScript và Java đều hỗ trợ lập trình hướng đối tượng. Trong hai ngôn ngữ này, đối tượng được tạo ra bằng cách sử dụng các lớp (class) và đối tượng thể hiện (instance). Mỗi đối tượng có các thuộc tính và phương thức riêng để đại diện cho các đặc tính và hành động của nó.
Trong JavaScript, ta có thể tạo một đối tượng bằng từ khóa "new" và gán các thuộc tính và phương thức cho đối tượng đó. Ví dụ:
var person = new Object();
person.name = 'John';
person.age = 25;
person.speak = function() {
console.log("Xin chào, tôi tên là " + this.name + " và tôi " + this.age + " tuổi.");
}
Trong Java, ta cần định nghĩa trước một lớp (class) và khởi tạo đối tượng bằng từ khóa "new". Ví dụ:
public class Person {
String name;
int age;
void speak() {
System.out.println("Xin chào, tôi tên là " + this.name + " và tôi " + this.age + " tuổi.");
}
}
Person person = new Person();
person.name = "John";
person.age = 25;
Tuy cách tạo đối tượng trong hai ngôn ngữ này có sự khác biệt nhưng bản chất cũng giống nhau. Việc nắm chắc về các khái niệm và cách thức hoạt động của đối tượng sẽ giúp cho việc học Java trở nên dễ dàng hơn.
Tính linh hoạt và tính di động
Một điểm nổi bật của cả JavaScript và Java đó là tính linh hoạt và tính di động. Điều này cho phép hai ngôn ngữ này có thể được sử dụng trên nhiều nền tảng khác nhau.
JavaScript được thiết kế để hoạt động trên các trình duyệt web và cung cấp nhiều tính năng tương tác cho các trang web. Ngày nay, JavaScript cũng được sử dụng để xây dựng các ứng dụng di động thông qua các framework như React Native hay Ionic.
Trong khi đó, Java được sử dụng rất rộng rãi trên các hệ điều hành, từ máy tính để bàn, điện thoại di động cho đến các thiết bị IoT (Internet of Things). Điều này đồng nghĩa với việc nếu bạn đã nắm chắc JavaScript, học và sử dụng Java sẽ dễ dàng hơn rất nhiều.
Sự khác biệt giữa JavaScript và Java
Mặc dù có nhiều điểm tương đồng nhưng cũng không thể phủ nhận rằng hai ngôn ngữ này có nhiều điểm khác biệt quan trọng. Chúng ta hãy cùng điểm qua một số điểm khác nhau giữa JavaScript và Java:
Mục đích sử dụng
JavaScript thường được sử dụng để tạo ra các tính năng tương tác cho các trang web. Đó là ngôn ngữ chủ yếu để lập trình phía client trong kiến trúc web.
Trong khi đó, Java được sử dụng để xây dựng các ứng dụng đa nền tảng, từ ứng dụng máy tính, di động cho đến các hệ thống lớn như các ứng dụng ngân hàng hay game trực tuyến.
Cú pháp và cách hoạt động
Mặc dù cả hai đều có cú pháp và cách hoạt động được ảnh hưởng bởi ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng, nhưng JavaScript và Java lại có cú pháp và cách hoạt động khác nhau.
JavaScript là một ngôn ngữ kịch bản (scripting language) và được thực thi từ trên xuống dưới. Điều này đồng nghĩa với việc các câu lệnh sẽ được thực hiện theo thứ tự chúng được viết trong mã nguồn. Ví dụ:
console.log("Xin chào");
console.log("Tôi tên là John");
Kết quả hiển thị trên console sẽ là:
Xin chào
Tôi tên là John
Trong khi đó, Java là một ngôn ngữ biên dịch (compiled language) và được thực thi từ trên xuống dưới. Các câu lệnh cần phải được viết theo thứ tự logic để đảm bảo chương trình hoạt động chính xác. Ví dụ:
System.out.println("Xin chào");
System.out.println("Tôi tên là John");
Kết quả hiển thị trên console sẽ là:
Xin chào
Tôi tên là John
Tương tác với hệ thống
Một điểm khác biệt quan trọng giữa hai ngôn ngữ này đó là JavaScript là ngôn ngữ dựa trên web và chỉ có thể tương tác với hệ thống thông qua trình duyệt web. Trong khi đó, Java là một ngôn ngữ đa nền tảng và có thể được sử dụng để tương tác với hệ thống trên nhiều nền tảng khác nhau.
Kết luận: như vậy, chúng ta đã tìm hiểu về sự liên kết giữa JavaScript và Java, cũng như các điểm tương đồng và khác biệt giữa hai ngôn ngữ này. Nắm chắc JavaScript trước khi học Java sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các khái niệm cơ bản và cách thức hoạt động của Java, từ đó giúp bạn tiếp cận và làm quen với ngôn ngữ này nhanh chóng hơn.